28/6/13

Ταξίδι στη Ρωσία


Στο Κρεμλίνο δεν πήγαμε. Ατέλειωτες ουρές για να δεις τον ταριχευμένο Λένιν και εκκλησιαστικά χρυσάφια. Δεν άξιζε. Άξιζαν όμως πολύ τα σπίτια- μουσεία των Γκόγολ, Γκόρκι, Μαγιακόφσκι. Και πολλές εκθέσεις, λιγότερο μόνιμες, που θέλουν κάθε φορά ψάξιμο να τις ξετρυπώσεις

Πεντακάθαρη η Μόσχα, πανέμορφη και λαμπερή, αν και αυτό το τελευταίο ασφαλώς αφορά τη μικρή περίοδο του καλοκαιριού και δε γενικεύεται για όλη τη χρονιά. Έχεις την αίσθηση της υγείας, της προσπάθειας που κάνει η κοινωνία να βρει το δρόμο της. Μελαγχολείς στην ιδέα ότι δεν έχουμε πια παρέα στο σοβιετικό μονοπάτι που προχωράμε ως χώρα.

Ρωσίδες πανέμορφες, πέραν κάθε συναγωνισμού. Ρώσοι, μάλλον τυπικό δείγμα, τίποτε το ιδιαίτερο. Για ωραίους άντρες προτείνω Σερβία και Κροατία. Νοτιοσλαύους, δηλαδή, που τους πιάνει και λίγο τ΄ αεράκι της Μεσογείου. Οι Ρωσίδες δεν το 'χουν ανάγκη. Άπαιχτες. Πάνω σε 120cm πόδια και 12cm τακούνι.

Λαός ζεστός, με ψυχή. Βλέπεις δυο φίλους που ανεβαίνουν στην κυλιόμενη σκάλα του μετρό. Γυρνάει ο ένας και κοιτάει τον άλλο και κουβεντιάζουν. Κι αν είναι και ζευγάρι φιλιούνται. Το είδαμε συνέχεια αυτό. Στη  Αγγλία, κοιτάει ο ένας την πλάτη του άλλου...

Βαριά η σκιά της πόλης, κι οι πλατείες απ΄ τ΄ αγάλματα, που γράφουν  πάνω τους  τα τεράστια ονόματα των Ντοστογιέφσκι, Πούσκιν, Μαγιακόφσκι. Και πολλά άλλα. Θα δεις και Λένιν και Μαρξ. Μας άρεσε που δεν τα ΄χουν ξηλώσει. Υπάρχει μια συνέχεια, ένα "τίποτα μην πάει χαμένο". Το μετρό της Μόσχας, υπέροχο μουσείο για το σοσιαλιστικό ρεαλισμό. Μας έκανε ευχάριστη εντύπωση που ακόμη και τους μεγάλους Ρώσους αναρχικούς, Κροπότκιν και Μπακούνιν, κι αυτούς θα τους βρεις σε στάσεις και πλατείες.

Τιμές μάλλον πάνω από τις Ελληνικές. Και θέλει και προσοχή, εύκολα μπορεί να σου σερβίρουν καπουτσίνο στα 11 Ευρώ (μιλάει ο παθών).

Η Πετρούπολη, ίδια ωραία, ακόμη πιο φωτεινή. Λευκές νύχτες. Στη δύση σκοτεινιάζει και στην ανατολή, την ίδια στιγμή, ξημερώνει. Το Ερμιτάζ, καμιά σχέση όμως με Λούβρο που λένε μερικοί οδηγοί. Μόλις μπεις μέσα πέφτεις πάνω, και το πρώτο πράγμα που βλέπεις είναι ένα αντίγραφο του Λαοκόοντα... Καμιά σχέση με το μαγικό αίθριο μόλις μπεις στο Λούβρο. Και πολύ, πολύ χρυσάφι. Η Αικατερίνη (η Μεγάλη) κάθε φορά που την ικανοποιούσε ο εραστής της (π.χ. ο Ποτέμκιν) του έφτιαχνε κι ένα ανάκτορο. Έτσι ήταν το συνήθειο τότε.

Πιο δύσκολοι καιροί μετά. 1941, ο μύθος Σοστακόβιτς, σε δυσμένεια για φορμαλισμό, απ΄ τους σταλινικούς, αδιαφορεί για τις βόμβες και συνεχίζει να παίζει την 7η Συμφωνία του για πρώτη φορά στο ραδιόφωνο της πόλης, το κατατρεγμένο Λένιγκραντ. Τις νότες συνοδεύουν οι βόμβες... Την επόμενη χρονιά, η ίδια συμφωνία παίζεται παντού και συνεχώς για να εμψυχώσει τους ελεύθερους πολιορκημένους.

Πολύ μεγάλη χώρα, που τώρα βγαίνει από αιώνες απίστευτης κακοτυχίας, με την πρωτοφανή αθλιότητα και κραιπάλη της αυλής του τσάρου μέσα στην απόλυτη φτώχεια για όλους τους υπόλοιπους. Το Στάλιν, με τα αμέτρητα Γκούλαγκ που έφτιαξε για να θεμελιώσει καλύτερα το σοσιαλισμό. Kαι με παρένθεση το Χiτλερ, που ήθελε να αφανίσει τη δευτεράντζα, έτσι τους αποκαλούσε, τους Σλαύους (καλά τον Πούσκιν δεν τον ήξερε, τις Ρωσίδες δεν τις έβλεπε ο πανίβλαξ!;).

Και χώρα που κάπου μας έχει ακούσει, πιστεύουμε και τον ίδιο Θεό κι έτσι βλέπεις και κανένα χαμόγελο αν πεις “Γκρέτσια”.

O Μαγιακόφσκι εδώ το 1912, σε ηλικία 16 ετών! Γεμάτη ζωή, καθαρό βλέμμα, ρούσικη ψυχή. 


==

Kι ένα κείμενο- διήγημα που έγραψα επιστρέφοντας μετά μια βδομάδα στη μεγάλη αυτή χώρα, τη Ρωσία.

Κατεβάστε εδώ