25/6/09

Nίκος Ξυλούρης

Yπάρχει μια προτομή στο Ηράκλειο, λίγο έξω απ΄ το χώρο του κηποθέατρου, μια προτομή του Νίκου Ξυλούρη. O Ξυλούρης υπήρξε μεγάλη μορφή της Κρήτης, που αναδείχθηκε στη δικτατορία και εξέφρασε τον αντιδικτατορικό αγώνα με τα τραγούδια και τη δράση του, με κορύφωση τη συγκλονιστική εκείνη παράσταση, το Μεγάλο μας Τσίρκο. Έλαμψε και μετά, τα χρόνια του ρομαντισμού και των μεγάλων ελπίδων. Έφυγε τόσο αθόρυβα όσο λεβέντικα έζησε.

Η προτομή που έχει στηθεί στο χώρο αυτό αδικεί το Νίκο Ξυλούρη. Και αδικεί τη συλλογική μας μνήμη. Δεν είναι το πρόβλημα η προτομή. Ίσως αν ήτανε ο Πλάτωνας, ο Σολωμός, o Θεοτοκόπουλος, ο Όμηρος, κάποιος άλλος διανοητής της επιστήμης ή της τέχνης μια προτομή να ταίριαζε. Να αναδείκνυε το άτομο και ό, τι αυτό συμβολίζει. Υπάρχουν μορφές όμως που μια προτομή, απλά, δεν αρκεί. Μπορείς να αποδώσεις τον Αλέξανδρο έξω απ΄ το τρομαγμένο βλέμμα του Βουκεφάλα; Το Διάκο, έξω απ΄ το θρυματισμένο του σπαθί; Η το Γέρο χωρίς την αρχαιοελληνική του περικεφαλαία;

Έτσι κι ο Ξυλούρης ήταν πρώτα και κύρια ανάστημα, κορμοστασία αγέρωχη, στιβάνι και βράκα κρητική. Μέσα απ΄ αυτά έβγαινε η φωνή που έβγαινε. Έξω απ΄ αυτά δεν υπάρχει παρά ένας ανάπηρος Ξυλούρης.

Γι΄ αυτό λοιπόν νομίζω ότι λάθος στήθηκε η προτομή που στήθηκε.

Ίσως θάπρεπε και θα μπορούσε να κάνει κάτι ο Δήμος.