Υπάρχει μια καταπληκτική ταινία του Emir Kusturica με τίτλο Underground. Γυρίστηκε το 1995 και πραγματεύεται με αριστουργηματικό και κωμικοτραγικό τρόπο την εξαπάτηση, για ιδιοτελείς σκοπούς, μιας ομάδας Σέρβων, που κρατιούνται- από παλιούς τους φίλους- σε ένα τρίσβαθο, υπόγειο κελάρι με την ίδια τους τη θέληση, αφού αυτό, δήθεν, εξυπηρετεί την αντίσταση κατά των Γερμανών. Και λέω -δήθεν- γιατί η αντίσταση απ΄ το κελάρι, κατά των Ναζήδων, γίνεται το έτος 1961!! Αυτό τους λένε όσοι είναι από πάνω, στο δρόμο, και κάνουν τη δουλία τους, που για να γίνει καλά και νάχει κέρδη αρκετά, πρέπει να συντηρεί με κάθε τρόπο αυτό το ψέμα. Έτσι, μέχρι και βομβαρδισμούς σκηνοθετούν, μέχρι και μετάλια από τον Τίτο κατεβάζουν και απονέμουν στους ελεύθερους πολιορκημένους στο σκοτεινό υπόγειο.
Κάποια μέρα βέβαια οι εξαπατημένοι έγκλειστοι θα καταλάβουν το παιγνίδι που παίχτηκε και θα αρματωθούν για τα καλά...
Την ταινία αυτή σκέφτηκα ζώντας και διαβάζοντας τα αναρίθμητα πια περιστατικά φυσικής και ψυχολογικής βίας φοιτητών σε βάρος οργάνων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, συγκλήτων, προέδρων και λοιπών διοικητικών αρχών. Υφαρπαγές καλπών ψηφοφορίας, διακοπές συνεδριάσεων, κτισίματα, λεηλασίες εξοπλισμού, κλοπές, βανδαλισμοί, κ.λπ., και άλλα πολλά αποτελούν καθημερινή πραγματικότητα. Οι προφάσεις μπορούν να ποικίλουν. Από την αποτροπή ανάθεσης φύλαξης ακαδημαϊκών χώρων σε ιδιωτικές εταιρίες (λες και υπάρχει κανείς άλλος που μπορεί να κάνει αξιοπρεπή φύλαξη χώρων) μέχρι... οτι, δήποτε πρακτικά βάλει το μυαλό σας.
Οι φοιτητές αυτοί μοιάζουν σε πολλά με τους παραπάνω εξαπατημένους Σέρβους του υπόγειου. Η εικόνα που έχουν για τον κόσμο είναι ακόμη περισσότερο αστεία και εξωπραγματική. Φωνασκούν για την τρομοκρατία που "δεν θα περάσει", λες και υπάρχει και είναι ζωντανός ο χωροφύλακας της δεκαετίας του 50 ή της δικτατορίας. Είναι βαθιά πεισμένοι ότι εξελίσσονται τρομερές μηχανορραφίες απ΄ την "αντίδραση", από ποικίλα ντόπια και ξένα κέντρα, που όλα δεν έχουν άλλη δουλιά να κάνουν απ΄ το υπονομεύουν την εκπαίδευση στην Ελλάδα. Η πανέμορφη πόλη της Μπολώνιας, στα αυτιά των φοιτητών μας, ηχεί ως σατανικό κέντρο όπου εξυφαίνονται οι πιο απίστευτες συνωμοσίες.
Ποιος όμως κρατάει αυτούς τους φοιτητές στο υπόγειο? Αυτό είναι το ερώτημα.
Ο Κύριος Καραμανλής λοιπόν θα μπορούσε να κάνει μια μεγάλη εκπαιδευτική τομή, και μάλιστα εντελώς ανέξοδα. Θα μπορούσε να αρχίσει να κλείνει τα μαγαζιά που έχει ανοίξει το κόμμα του σ΄ ολα τα ιδρύματα και να διακηρύξει ότι ο ιστορικός κύκλος της παρουσίας των κομμάτων μέσα στα πανεπιστήμια πρέπει πια να κλείσει. Σήμερα, μάλιστα, οι φοιτητές του είναι πρώτοι και με διαφορά σε ψήφους, άρα μια τέτοια δήλωση δε θα εκληφθεί ως η δήλωση της αλεπούς για τα σταφύλια στο γνωστό διήγημα του Αισώπου.
Επιπλέον, θα μπορούσε να διαμηνύσει και στον Κο Παπανδρέου να βρει κι΄ αυτός το θάρρος να διακηρύξει το αυτονόητο. Ότι ούτε αστυνομικό κράτος υπάρχει, ούτε ΕΚΟΦ και χωροφύλακες με στυλιάρια στα χέρια, ούτε πολιτικοί κρατούμενοι, ούτε δικτατορία, ούτε καν απειλή δικτατορίας, ούτε τίποτα. Εξάλλου ο Κος Παπανδρέου, κοσμογυρισμένος όπως είναι, ξέρει πολύ καλά ότι τέτοιες ψευτιές δεν συντηρούνται πουθενά στον κόσμο. ΠΟΥΘΕΝΑ !
Ακόμα καλύτερα να διαμηνύσουν ότι αν υπάρχει κάποιος εχθρός, πάνω απ΄ το υπόγειο, αυτός είναι η αγραμματοσύνη που βασιλεύει σ΄ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και που κάθε χρόνο μας σπρώχνει προς τα κάτω σε όλα τα διεθνή συστήματα αξιολόγησης, Ήδη μας ξεπέρασε και η Ζιμπάμπουε. Για Ευρώπη βέβαια ούτε συζήτηση. Και αν μετά από τόσους μύθους, τόσα χρόνια, πρέπει να κρατήσουν ψηλά την αδρεναλίνη των φοιτητών τους, ας τους πουν όχι για την τρομερή απειλή τής Μπολώνια, ούτε γι΄ αυτή του ιδιώτη φύλακα. Ας τους πουν για τον Κινέζο που προχωρά ακάθεκτος χρόνο με το χρόνο. Και τον Ινδό και το Ρώσο. Έτσι κι΄ αλλιώς σε λίγο ο βηματισμός τους θα φτάνει και θα ακούγεται στα βάθη της υπόγας που κρατούν τους φοιτητές τους. Και τότε θα βγουν όπως βγήκανε και οι Σέρβοι του Underground. Θυμωμένοι κι αρματωμένοι για την εξαπάτηση. Και φυσικά άνεργοι.
Το φοιτητικό κίνημα έπαιξε ένα μεγάλο ρόλο σ΄ αυτή τη χώρα. 114, Λαμπράκηδες. Πολυτεχνείο. Οι αιτίες που το γέννησαν, το θέριεψαν, το δόξασαν δεν υπάρχουν πια. Για όλα υπάρχει ένα τέλος. Και ο Κολοκοτρώνης κάποια στιγμή το κρέμασε το σπαθί. Ο κύκλος της ζωής.
Ας ζήσει η μνήμη. Το μόνο που αξίζει να ζήσει. Δεν χρειαζόμαστε ούτε διακινητές σημειώσεων ούτε οργανωτές εκδρομών στη Μύκονο. Και δεν χρειαζόμαστε να κρατάμε κανέναν σε κανένα υπόγειο. Ανοίξτε τις πύλες Κε Παπανδρέου και Κε Καραμανλή και αδειάστε τα υπόγεια απ΄ τους έγκλειστους, τους φυλακισμένους στα παραμύθια που εσείς κατασκευάζετε για τα κομματικά σας οφέλη και μετά αδειάστε μας σιγά σιγά τη γωνιά. Έχουν τα κόμματά σας ένα σωρό μετερίζια να κοινωνήσουν τις απόψεις τους. Γιατί όχι μόνο πέθανε ο χωροφύλακας του '50 αλλά γεννήθηκαν στο μεταξύ και ένα σωρό κανάλια και άλλα μέσα επικοινωνίας για να διασταυρώσετε τα ξίφη σας και να κυλήσει η απαραίτητη για τη δημοκρατία κομματική αντιπαράθεση.
Αν φύγετε εσείς θα φύγουν και οι υπόλοιποι. Γιατί οι υπόλοιποι υπάρχουν για να σας παιδεύουν και μόνο. Αν φύγετε εσείς γιατί να μείνουνε εκείνοι; Με ποιον θα τσακώνονται; Εσάς ακούνε να περπάτε και λένε στους δικούς τους έγκλειστους: “Ακούτε τους, έρχονται οι κακοί, τα μονοπώλια και οι καπιταλιστές”.
Σταματήστε να περπατάτε και θα δείτε ότι θα καθαρίσει ο τόπος απ΄ όλους.Κύριε Καραμανλή και Κε Παπανδρέου δεν κοστίζει τίποτα. Μόνο λίγο θάρρος και ψήγματα πατριωτισμού.
Βρίσκω την παρομοίωση της κατάστασης στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας με το Underground πολύ πετυχημένη, αλλά ίσως αισιόδοξη. Προσωπικά, η υπόθεση μου θυμίζει μάλλον vertigo - όχι την ταινία - αλλά την κατάσταση απώλειας προσανατολισμού στην οποία μπορεί να βρεθεί ένας πιλότος μαχητικού κατά τη διάρκεια ελιγμών. Συγχέει τη θέση της γήινης επιφάνειας με αυτή του ουρανού και όταν αποφασίσει να κερδίσει απότομα ύψος, στην πραγματικότητα κατευθύνεται ταχύτατα προς την επιφάνεια με αποτέλεσμα τη συντριβή. Κατ’ αναλογία, είναι τέτοια η στρέβλωση της εικόνας που έχουν οι «μαχητικοί» Έλληνες φοιτητές για τον κόσμο, που ουσιαστικά η εικόνα είναι πλήρως ανεστραμμένη. Προασπίζονται δήθεν τη δημοκρατία, την ελευθερία του λόγου και της έκφρασης, την αναβάθμιση των σπουδών και την ίδια στιγμή υπερασπίζονται το (παρωχημένο) άσυλο, αντιδρούν αβυσσαλέα στην ιδέα και μόνο της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και στις σχολές βασιλεύει η τρομοκρατία, ο τσαμπουκάς και οι φασιστικές πρακτικές των κομματικών νεολαιών που περιγράφεις στο άρθρο σου. Γίνονται αυτό που μισούν, κάνουν το αντίθετο από αυτά που επιδιώκουν. Στο τέλος, θα καταφέρουν να βγουν από το «υπόγειο», ή θα συντριβούν;
ΑπάντησηΔιαγραφήΑναφορικά με σκέψεις πάνω σε αυτά που λες, έχω μπόλικες. Και όχι μόνο σκέψεις. Και θυμό και αγανάκτηση και λύπη και απελπισία και άλλα συναισθήματα...
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια προτάσεις τώρα... τι να πω, ας κοιτάξουμε να μεταφέρουμε στην ελληνική πραγματικότητα πετυχημένα μοντέλα του εξωτερικού. Δε μπορεί, κάτι θα κάνουν καλύτερα από εμάς.
Πάντως, αν δεν υπάρξει αυτονομία στα ιδρύματα για να μπορέσουν να αποφασίζουν για τον κάθε καραγκιόζη που τα κάνει γης μαδιάμ, τους χτίζει και κάνει κομματική κονσομασιόν στα πανεπιστήμια, δε βλέπω να ξημερώνει άσπρη μέρα.
Βέβαια, οποιαδήποτε ουσιαστική αλλαγή, πολιτική βούληση συνεπάγεται. Δε γίνεται να βγει ο Παλήκαρης αύριο-μεθαύριο και να πει "τη νέα χρονιά θα επιλέξω έτσι τους φοιτητές μου", "θα αποβάλλω όποιον καταστρέψει περιουσία του πανεπιστημίου ή σπουδάζει πάνω από τόσα χρόνια χωρίς λόγο" ή να αποφασίσει πως στις πρυτανικές εκλογές θα ψηφίσουν ΟΛΟΙ οι φοιτητές και η ψήφος τους θα έχει συντελεστή βαρύτητας 50% στο τελικό αποτέλεσμα (εκεί να δεις τον κάθε πικραμένο "κομματοσκυλοδημοκράτη" να κλαίει με την πραγματική δημοκρατία).
Και έτσι καταλήγουμε στην πολιτική βούληση, που κι εσύ προτάσεις σαν κινητήριο δύναμη αλλαγών. Και επικαλείσαι τον πατριωτισμό των πολιτικών ώστε να φιλοτιμηθούν και να το κάνουν. Εκεί Νίκο νομίζω πως θα τα βρούμε λίγο έως πολύ σκούρα τα πράγματα ως χώρα... Γιατί καλός ο πατριωτισμός, αρκεί να είναι ανέξοδος. Έτσι, καλός πατριωτης είναι και ο Καραμανλής και ο Παπανδρέου και όλοι τους στα λόγια. Γιατί στην πράξη, ποιος νοιάστηκε για το καλό της πατρίδας όταν ο πατριωτισμός θα ελαττώσει τις ψήφους και θα θέσει σε κίνδυνο τις θέσεις όπου αναπαύονται μακαρίως τα πισινά τους?
Συγχύστηκα πάλι...
Νίκος
Βρίσκω την παρομοίωση της κατάστασης στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας με το Underground πολύ πετυχημένη, αλλά ίσως αισιόδοξη. Προσωπικά, η υπόθεση μου θυμίζει μάλλον vertigo - όχι την ταινία - αλλά την κατάσταση απώλειας προσανατολισμού στην οποία μπορεί να βρεθεί ένας πιλότος μαχητικού κατά τη διάρκεια ελιγμών. Συγχέει τη θέση της γήινης επιφάνειας με αυτή του ουρανού και όταν αποφασίσει να κερδίσει απότομα ύψος, στην πραγματικότητα κατευθύνεται ταχύτατα προς την επιφάνεια και συντρίβεται. Κατ’ αναλογία, είναι τέτοια η στρέβλωση της εικόνας που έχουν οι «μαχητικοί» Έλληνες φοιτητές για τον κόσμο, που ουσιαστικά η εικόνα είναι πλήρως ανεστραμμένη. Προασπίζονται δήθεν τη δημοκρατία, την ελευθερία του λόγου και της έκφρασης, την αναβάθμιση των σπουδών και την ίδια στιγμή υπερασπίζονται το (παρωχημένο) άσυλο, αντιδρούν αβυσσαλέα στην ιδέα και μόνο της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και στις σχολές βασιλεύει η τρομοκρατία, ο τσαμπουκάς και οι φασιστικές πρακτικές των κομματικών νεολαιών που περιγράφεις στο άρθρο σου. Γίνονται αυτό που μισούν, κάνουν το αντίθετο από αυτά που επιδιώκουν. Στο τέλος, θα καταφέρουν να βγουν από το «υπόγειο», ή θα συντριβούν;
ΑπάντησηΔιαγραφή